Rękopisy dzieł symfonicznych, kameralnych i filmowych Henryka Warsa

Data 1947-1974

Instytucja przechowująca Polish Music Center w Los Angeles

Zbiór rękopisów dzieł symfonicznych o wyjątkowym znaczeniu dla historii muzyki polskiej drugiej połowy XX w.

Henryk Wars – właść. Henryk Warszawski (1902-1977) – to jeden z najwybitniejszych kompozytorów muzyki rozrywkowej i filmowej w Polsce w latach 30. XX w., twórca swingu  i pierwszego polskiego Big Bandu, pionier jazzu, dyrektor muzyczny wytwórni Syrena Record. Autor takich przebojów jak: „Ach, jak przyjemnie”, „Już nie zapomnisz mnie”, „Miłość Ci wszystko wybaczy”, „Sexapil”, „Tylko z Tobą i dla Ciebie”, „Umówiłem się z nią na dziewiątą”, „Zakochany złodziej”. Tworzył kompozycje do ponad 50 filmów m.in. „Szpieg w masce”, „Manewry miłosne” oraz pierwszego polskiego filmu dźwiękowego – „Na Sybir” (1930 r.).

Henryk Wars/Henry Vars. Henryk Wars we fraku. Lwów, ok. 1941 r. USC Polish Music Center, Los Angeles.

Henryk Wars/Henry Vars. Henryk Wars we fraku. Lwów, ok. 1941 r. USC Polish Music Center, Los Angeles.

Pochodzący z zasymilowanej rodziny żydowskiej, Wars był wiernym Polsce patriotą. Jako ochotnik bronił Warszawy w wojnie z bolszewikami w sierpniu 1920 r., walczył w kampanii wrześniowej w 1939 r. i przeszedł cały szlak bojowy wraz z Armią Andersa od Persji (Iranu) po Włochy.

Po zakończeniu II wojny światowej znalazł się na emigracji w USA. Tam rozwinął swój talent muzyczny i dał się poznać jako wybitny kompozytor dzieł symfonicznych, tworzonych w latach 1947-1974. Jego twórczość symfoniczna jest unikatem na skalę światową.

Kolekcja rękopisów Warsa to cenne i nowe źródło światowej literatury orkiestrowej. Suita „City Sketches”, unikalna trzyczęściowa symfonia jazzowa, należy do gatunku stworzonego przez Warsa, a swoim warsztatem kompozytorskim i nowatorstwem przewyższa orkiestrowe kompozycje George’a Gershwina. „Koncert fortepianowy” z 1950 r. jest oparty na tematach piosenek skomponowanych podczas służby Warsa w Armii Andersa (1941-1946) i oprócz wyjątkowych walorów muzycznych, jest także ważnym dokumentem historycznym. Tematy z „Koncertu” pojawiają się w filmie „Wielka droga” (1946 r.) Michała Waszyńskiego z Reną Anders w roli głównej. Czteroczęściowa „Symfonia Nr. 1” z 1948 r. to z kolei fascynujący i rozbudowany utwór symfoniczny kompozytora znanego dotąd niemal wyłącznie z muzyki filmowej i rozrywkowej.

Kompozycje Warsa stworzone w USA w latach 1947-1974 zostały zabezpieczone przez jego rodzinę. Po śmierci kompozytora wdowa Elżbieta Wars, przekazała te unikalne materiały w 2004 r. do Polish Music Center w Los Angeles.

Kompozytor do czasu wyjazdu do Stanów Zjednoczonych był szeroko uznanym twórcą muzyki filmowej, rewiowej i rozrywkowej. Jednak rękopisy jego utworów filmowych i piosenek z lat 30. XX w. się nie zachowały. Polish Music Center to jedyne miejsce na świecie, gdzie znajdują się rękopisy jego pozostałych kompozycji.

Wars był nie tylko pionierem jazzu w Polsce, ale też ważnym kompozytorem w Hollywood. Jego piosenki wykonywały takie gwiazdy jak Doris Day, Jimmy Rogers, Bing Crosby, Mel Tormé, czy Brenda Lee. Rękopisy wielu piosenek Warsa także z tego okresu są przechowywane w zbiorach Polish Music Center.

Henryk Wars/Henry Vars. Sex Appeal, 1937, USC Polish Music Center, Los Angeles.

Henryk Wars/Henry Vars. Sex Appeal, 1937, USC Polish Music Center, Los Angeles.

 

Henryk Wars/Henry Vars. Concerto for Piano and Orchestra, 1950, USC Polish Music Center, Los Angeles.

Henryk Wars/Henry Vars. Concerto for Piano and Orchestra, 1950, USC Polish Music Center, Los Angeles.

 

Henryk Wars/Henry Vars. City Sketches, 1974, USC Polish Music Center, Los Angeles.

Henryk Wars/Henry Vars. City Sketches, 1974, USC Polish Music Center, Los Angeles.

Henryk Wars/Henry Vars. It’s a Cotton Candy World z filmu Flipper’s New Adventure, 1964, USC Polish Music Center, Los Angeles.

Henryk Wars/Henry Vars. It’s a Cotton Candy World z filmu Flipper’s New Adventure, 1964, USC Polish Music Center, Los Angeles.

Henryk Wars/Henry Vars. Flipper, 1963, USC Polish Music Center, Los Angeles.

Henryk Wars/Henry Vars. Flipper, 1963, USC Polish Music Center, Los Angeles.