Teki Górskiego – zbiór rękopisów do historii Polski i krajów sąsiednich w XVI w.

Data XVI w.

Instytucja przechowująca Biblioteka Narodowa w Warszawie

Teki Górskiego to obszerny zbiór rękopisów zachowany w 29 tomach, obejmujący podstawowe źródła historyczne do historii Polski i krajów sąsiednich w pierwszej połowie XVI wieku. Składa się na niego korespondencja króla Zygmunta Starego i przedstawicieli elity możnowładczej, w tym podkanclerzego Piotra Tomickiego. Zachowały się też oryginalne listy monarchów europejskich (m.in. Ferdynand I Habsburg, Franciszek I Walezy, Henryk VIII Tudor, Ludwik Jagiellończyk), papieży (Leon X, Hadrian VI), dostojników polskich i węgierskich oraz uczonych, w tym Erazma z Rotterdamu.

Teki Górskiego – zbiór rękopisów do historii Polski i krajów sąsiednich w XVI w. - fragment

Zawiera on unikalne dokumenty dotyczące polityki wewnętrznej i międzynarodowej, w tym układów polsko-krzyżackich, polsko-tureckich czy polsko-mołdawskich.

Twórcą zbioru był kanonik Stanisław Górski (1497–1572), który zebrał papiery kancelaryjne  pozostałe po śmierci swojego pracodawcy i opiekuna – podkanclerzego i biskupa krakowskiego Piotra Tomickiego (1464–1535). Jako sekretarz królowej Bony Sforzy uzupełnił i poszerzył Teki o dodatkową dokumentację.

Na postawie czystopisowych kopii w połowie XIX w. zaczęto wydawać fundamentalną dla historiografii epoki serię wydawniczą pt. Acta Tomiciana.

Największą i najcenniejszą część Tek (ok. 80% brulionów i oryginałów) uzyskał na własność Jan Zamoyski (1542–1605). Przez kolejne kilkaset lat należały one do rodowych zbiorów Zamoyskich. Ostatni ordynat Jan Zamoyski (1912–2002) po II wojnie światowej ofiarował Teki wraz z całą kolekcją Biblioteki Ordynacji Zamoyskiej Bibliotece Narodowej jako wieczysty depozyt.

Teki Górskiego – zbiór rękopisów do historii Polski i krajów sąsiednich w XVI w. - fragment