Rękopiśmienna spuścizna Juliusza Słowackiego
Zakład Narodowy im. Ossolińskich jest skarbnicą najcenniejszego i najbardziej kompletnego zbioru autografów Juliusza Słowackiego, jego poematów, utworów lirycznych, dramatów oraz pism filozoficznych i politycznych. Począwszy od lat międzywojennych Ossolineum nazywane jest „Domem Słowackiego” ze względu na ilość i wartość posiadanych manuskryptów, a także rolę w zabezpieczaniu i upowszechnianiu ocalałej spuścizny.
Obejmuje ona 27 utworów poety, w tym znane z lektur szkolnych dramaty (w tym: Mazepa, Lilla Weneda, Horsztyński, Samuel Zborowski).
Testament Juliusza Słowackiego, spisany w 1849 r., czynił spadkobiercami spuścizny rękopiśmiennej, majątku i praw autorskich matkę poety, Salomeę Słowacką i wuja Teofila Januszewskiego, mieszkającego pod Lwowem. Ok. 1860 r. Januszewski przekazał manuskrypty Antoniemu Małeckiemu, wicekuratorowi Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie i profesorowi Uniwersytetu Jana Kazimierza.
Najcenniejsze zbiory lwowskie Niemcy ewakuowali wiosną 1944r. przez Kraków do Adelsdorfu (obecnie Zagrodno k. Złotoryi) na Dolnym Śląsku. Część skrzyń została otwarta przez szabrowników, powodując niewielkie straty w rękopisach Słowackiego. Latem 1945 r. zbiory zdeponowano w Bibliotece Narodowej, a w 1947 r. przekazano je do Ossolineum, odtwarzanego we Wrocławiu.