Rękopis „Balladyny” Juliusza Słowackiego to arcydzieło polskiego dramatu epoki romantyzmu.
Stanowi jedyny znany i kompletny autograf tego utworu. „Balladyna” łączy w sobie tragedię i komedię, fantastykę i ludowość oraz podejmuje tematykę zbrodni, sprawiedliwej kary i niszczącej siły władzy. Od ponad 150 lat pozostaje jednym z najczęściej wystawianych na polskich scenach tekstów dramatycznych.
Utwór stanowi obowiązkową pozycję na listach lektur szkolnych. W 2020 roku „Balladyna” była lekturą Narodowego Czytania.
Dramat tłumaczono na kilkanaście języków obcych: angielski, bułgarski, czeski, fiński, francuski, gruziński, litewski, łotewski, niemiecki, rosyjski, rumuński, słowacki, ukraiński, tatarski.
Rękopis dramatu podarowany przez Słowackiego przyjacielowi, Józefowi Alojzemu Reitzenheimowi (1809-1883) w 1874 roku trafił do Paryża w ręce historyka literatury Stanisława Tarnowskiego. Biblioteka Narodowa zakupiła autograf w 1937 r. od bratanka Stanisława, Zdzisława Tarnowskiego. W 1939 wypożyczony został do Krzemieńca na wystawę organizowaną z okazji 130-lecia urodzin poety. Powrócił do Warszawy w 1943 r. i był przechowywany w gmachu Biblioteki Narodowej przy ul. Rakowieckiej. W czasie powstania warszawskiego wywieziony transportem kolejowym do zamku Fishorn w Tyrolu austriackim, ostatecznie powrócił do kraju w kwietniu 1946 roku.