Sejm Śląski – organ władzy ustawodawczej autonomicznego województwa śląskiego był w niepodległej Rzeczypospolitej unikalnym symbolem silnie rozwiniętej samorządności.
Oprócz polityki zagranicznej i spraw wojskowych, zastrzeżonych dla sejmu centralnego w Warszawie, decydował on o gospodarce, finansach, edukacji i sprawach wyznaniowych w tym województwie. Po jego działalności w latach 1922-1939 pozostała bezcenna dokumentacja historyczna. Składają się na nią trzy obszerne części źródeł. Pierwsza z nich zawiera materiały Biura Sejmu Śląskiego, dwie pozostałe fragmentarycznie zachowaną spuściznę klubów poselskich: Klubu Narodowego Chrześcijańskiego Zjednoczenia Pracy i Klubu Chrześcijańskiego Zjednoczenia Ludowego.
Jej integralną częścią jest protokół z pierwszego posiedzenia Sejmu, otwartego przez premiera II RP Juliusza Nowaka, z udziałem Janiny Omańkowskiej, drugiej na świecie kobiety przewodniczącej obradom parlamentarnym.
Sejm Śląski sprawował władzę ustawodawczą w zakresie praw autonomicznych, udzielonych województwu śląskiemu mocą ustawy konstytucyjnej z dnia 15 lipca 1920 roku, która zawierała statut organiczny województwa śląskiego. 24 września 1922 r. odbyły się pierwsze wybory do Sejmu Śląskiego. 10 października 1922 r. o godzinie 16.30 w Katowicach rozpoczęło się jego pierwsze, uroczyste posiedzenie.
W jego trakcie odczytano list Józefa Piłsudskiego, w którym naczelnik odrodzonego państwa polskiego pisał: „W uroczystym dniu otwarcia Sejmu województwa górnośląskiego witam serdecznie przedstawicieli prastarej tej polskiej dzielnicy, zebranych dla obrad nad zapewnieniem jej gospodarczego i kulturalnego rozkwitu i życząc im owocnej pracy, ślę za ich pośrednictwem pozdrowienie całej ludności Górnego Śląska, która okazała tyle hartu wytrwałości w ujawnieniu swej woli należenia na zawsze do Rzeczypospolitej Polskiej zjednoczonej”.
Sejm Śląski prowadził działalność do wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 r. Formalnie statut organiczny województwa śląskiego został uchylony 6 maja 1945 r. decyzją komunistycznej Krajowej Rady Narodowej.
Akta Sejmu Śląskiego przechowywane były jego siedzibie, w budynku Urzędu Wojewódzkiego Śląskiego. Tuż przed wybuchem II wojny światowej część akt ewakuowano do Lwowa, skąd wróciły do Katowic w 1942 r. Inną część akt Niemcy przejęli we wrześniu 1939 r. na stacji kolejowej w Chrzanowie, skąd przewieziono je do Katowic w stanie mocno zdekompletowanym. Część dokumentacji pozostała w Urzędzie Wojewódzkim. W 1946 r. część materiałów archiwalnych weszła w skład zasobu Archiwum Państwowego w Katowicach. W latach 1948, 1950 i 1953 przejęto do zespołu kolejne materiały z Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach.
Protokół z pierwszego posiedzenia Sejmu Śląskiego w Katowicach, Archiwum Państwowe w Katowicach, fot. Ewelina Kisiel.