Autor: bzelazek

Akt wprowadzający Kraków do środkowoeuropejskiego systemu prawa miejskiego Dokument lokacyjny miasta Krakowa z 5 czerwca 1257 roku to jeden z najstarszych i najcenniejszych dokumentów z zasobu Archiwum Narodowego w Krakowie. Został on wystawiony przez księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława Wstydliwego, syna Leszka Białego, ostatniego przedstawiciela małopolskiej linii Piastów. Na mocy dokumentu Kraków został lokowany na […]

Najstarszy zachowany prozatorski tekst w języku polskim Kazania świętokrzyskie są najstarszym zachowanym prozatorskim tekstem w języku polskim, powstałym prawdopodobnie w pierwszej połowie XIV wieku w środowisku benedyktyńskim. Oryginalne kazania zostały spisane najprawdopodobniej w drugiej połowie wieku XIII, a istniejący rękopis to kopia lub nawet kopia kopii rękopisu oryginalnego, który nie dotrwał do czasów współczesnych. Miejsce […]

Najstarsza kronika polska, zawiera informacje o początkach państwa polskiego Kronika tzw. Galla Anonima, przekaz o wyjątkowym znaczeniu dla historii średniowiecznej Polski, to najstarsza polska kronika powstała na dworze Bolesława Krzywoustego około 1112–1116 roku. Jest ona dziełem anonimowego pisarza sprowadzonego z zagranicy na dwór książęcy. Kronika stanowi zbiór chronologicznie uporządkowanych opowieści historycznych, ukazujących historię panowania i […]

Rękopiśmienny kodeks z białoruską wersją legendy o Tristanie i Izoldzie Białoruska wersja legendy o rycerzu Tristanie stanowi część rękopiśmiennego kodeksu z XVI i XVII wieku, gdzie została zamieszczona obok innych opowieści, kronik i wypisów z dokumentów, a także różnorodnych notatek, rodowodów i dokumentów rodziny Unichowskich, pierwszych właścicieli księgi. Białoruski Tristan to nie tylko najstarszy zabytek […]

Najstarsza w Europie księga chorągwi Rękopis powstał w Krakowie w 1448 roku podczas trwającego od lat konfliktu polsko-krzyżackiego i jest świadectwem triumfu oręża polskiego odniesionego w walce z zakonem krzyżackim. Zawiera podobizny 56 chorągwi krzyżackich zdobytych pod Grunwaldem i Koronowem w 1410 roku oraz Nakłem w 1431 roku, a także trofeów, które prawdopodobnie aż do […]

Dzieło literackie jako pamiątka historyczna i nośnik narodowych wartości Poemat autorstwa Adama Mickiewicza powstał w latach 1832–1834 w Paryżu, gdzie został opublikowany w 1834 roku przez Aleksandra Jełowickiego. Pierwsze polskie wydanie Pana Tadeusza ukazało się w Toruniu w 1858 roku w drukarni miejskiej dzierżawionej przez Ernsta Lambecka. Ta epopeja narodowa w dwunastu księgach pisanych trzynastozgłoskowcem […]

Księga liturgiczna używana podczas wielkich wydarzeń kościelnych i państwowych Ewangelistarz powstał najprawdopodobniej pod koniec XI wieku i aż do wieku XIX był używany do uroczystych liturgii mszalnych, sprawowanych przez arcybiskupów gnieźnieńskich (od XV wieku – prymasów Polski). Ostatni raz błogosławił nim wiernych Jan Paweł II w Gnieźnie w roku 1997 i w Bydgoszczy w roku […]

Uznawana za pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną konstytucję Uchwalona 3 maja 1791 roku na Sejmie Czteroletnim ustawa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów była pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną konstytucją. Wprowadzała w Rzeczypospolitej ustrój monarchii konstytucyjnej – zachowywała stanową strukturę społeczeństwa, ale otwierała perspektywy dalszych przekształceń systemu państwowego. Na […]