Archiwum Ordynacji Zamojskiej ze Zwierzyńca
Ordynacja Zamojska, to kompleks dóbr ziemskich założony przez kanclerza wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego (1542-1605). Jej istnienie zatwierdziła konstytucja sejmowa uchwalona w 1589 r.
Ordynacja obejmowała w szczytowym okresie funkcjonowania 371 tys. ha, w tym 8 miast (Zamość, Goraj, Janów, Kraśnik, Krzeszów, Szczebrzeszyn, Tarnogród, Tomaszów) i 157 innych miejscowości. Przetrwała okres zaborów w XIX w. i została zlikwidowana dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 6 IX 1944 o reformie rolnej, przez co jej majątek został rozparcelowany.
W ciągu czterech wieków istnienia Ordynacją Zamojską władało 16 ordynatów. Ostatnim z nich był Jan Tomasz Zamoyski (1939-1946).
Archiwum Ordynacji Zamojskiej ze Zwierzyńca to oryginalne, zachowane niemal kompletnie, prywatne archiwum gospodarcze Zamoyskich, powstałe w ciągu prawie 400 lat jej istnienia. Obejmuje ono informacje dotyczące spraw gospodarczo-majątkowo-finansowych, ale także dziejów ziem, miejscowości a nawet pojedynczych obiektów wchodzących w skład Ordynacji.
Jest materialnym dowodem na istnienie Ordynacji jako swoistego, magnackiego państwa w granicach I Rzeczypospolitej.
Archiwum Państwowe w Lublinie przechowuje akta Ordynacji od 1946 r.tj. od jej nacjonalizacji.