Wizja idealnej Rzeczypospolitej zapewniającej harmonijny rozwój społeczeństwa
Dzieło życia Andrzeja Frycza Modrzewskiego, pisarza politycznego, myśliciela i moralisty, zawiera dogłębną analizę ustroju Rzeczypospolitej oraz koncepcję wszechstronnej reformy kraju w dziedzinie życia politycznego, prawodawstwa, szkolnictwa i stosunków z Kościołem. Wizja przedstawiona przez Frycza była próbą wskazania właściwego postępowania osobom sprawującym władzę. Opowiadał się on między innymi za silną władzą królewską podporządkowaną prawu, równością wszystkich wobec prawa oraz sprawiedliwymi sądami.
Ważne miejsce w rozważaniach zajmowała moralność społeczna, przejawiająca się w postawach jednostek, rzutująca na porządek prawny oraz pomyślność państwa. Humanista krytycznie oceniał moralność swoich współczesnych i piętnował nierówności społeczne.
Autor w swoich rozważaniach sięgał do tradycji starożytnych filozofów, m.in. Arystotelesa i Platona, do myśli św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu, a także nauk płynących wprost z Biblii. Nawiązywał też do dorobku współczesnych sobie humanistów renesansu, z Erazmem z Rotterdamu na czele.
Śmiałe idee Frycza wyprzedzały swoją epokę. Jego przekonania dotyczące obrony wolności i godności jednostki oraz postulaty tolerancji i ekumenizmu stały się inspiracją dla kolejnych pokoleń, znajdując urzeczywistnienie w późniejszych czasach.
Dzieło składało się z pięciu ksiąg: O obyczajach, O prawach, O wojnie orazO Kościele i O szkole. Dwie ostatnie pominięto w druku, w wyniku działań cenzury sprawowanej wówczas przez Akademię Krakowską. Całość ukazała się kilka lat później w Szwajcarii. Wydano przekłady na język niemiecki, francuski, a także hiszpański i rosyjski. Dzieło w wersji ocenzurowanej na język polski przetłumaczono w 1577 roku, a pełny tekst polski ukazał się w 1953 roku. W związku z polemicznym charakterem pism Frycza, znalazły się one na indeksie ksiąg zakazanych, a sam autor atakowany był jako heretyk, mimo że stanowczo opowiadał się za jednością chrześcijaństwa.
Egzemplarz z 1551 roku, przechowywany w Bibliotece Jagiellońskiej, zawiera własnoręczną dedykację Andrzeja Frycza Modrzewskiego dla króla Zygmunta Augusta.